Storytelling nie taki straszny…
Opowiadanie historii może wydawać się trudne. Przecież do tego potrzeba wyobraźni, kreatywności i poczucia humoru. Nic bardziej mylnego. Wystarczy poznać podstawowy schemat historii oraz… ćwiczyć, ćwiczyć i jeszcze raz ćwiczyć konstruowanie historii.
Dobra historia powinna angażować słuchacza oraz mieć morał.
Pierwsze wymaganie jest łatwe do spełnienia. Dlaczego? Ludzie uwielbiają słuchać historii! Od dziecka jesteśmy wychowywani w taki sposób, aby słuchać bajek i na ich podstawie wyciągać wnioski. Dzięki temu dzieci uczą się nowych rzeczy oraz poznają świat. Poznają emocje, kształtują swój system moralny oraz dorastają.
Druga kwestia jest znacznie trudniejsza do spełnienia. Oczywiście można opowiadać historię ot tak, nie zważając na ich wartość oraz przesłanie. Ale nie taki jest cel storytellingu. Wobec tego – jak stworzyć dobrą historię?
Podróż bohatera – storytelling
Wszystko zaczyna się od schematu o wdzięcznej nazwie – podróż bohatera. Jest to jeden z fundamentalnych schematów, na bazie którego powstają książki, seriale i filmy. Ich twórcy doskonale znają tę technikę, dlatego większość filmów jest do siebie podobna. Ale o tym będzie nieco później. Wyruszmy więc w podróż z bohaterem!
- Świat – na początku historii musisz przedstawić świat. Opowiedz gdzie się znajduje Twój bohater, w jakim czasie dzieje się akcja oraz jaki ma kontekst.
- Wezwanie do działania – następnie bohater staje przed konkretnym wyzwaniem i się go podejmuje.
- Życzliwy opiekun – dobrze „skonstruowany” bohater zawsze ma swojego przyjaciela. Dzięki temu nie czuje się osamotniony i łatwiej rozwiązuje problemy, które spotyka.
- Przekroczenie progu – samo wezwanie do działania czasami nie wystarcza, dlatego trzeba złożyć jasną deklarację, że bohater podejmuje wyzwanie. Dzięki temu odbiorca wie, że bohater nie ma już odwrotu.
- Próby – na tym etapie bohater podejmuje próby, aby osiągnąć wymarzony cel. Jednak próby te najczęściej nie są skuteczne.
- Drużyna – teraz czas na wsparcie! Drużyna pomaga bohaterowi historii i sprawia, że jest on coraz bliżej wymarzonego celu.
- Święty Graal – ten punkt jest zdecydowanie najważniejszy. Graal pełni funkcję momentu przełomowego w historii. To właśnie w tym momencie bohater poznaje rozwiązanie problemu i osiąga to, co zamierzył. Świętym Graalem może być porada, którą od kogoś usłyszał, rzecz, którą znalazł lub wskazówka, do której sam doszedł.
- Powrót do świata – czas na porównanie. Bohater docenia jaką drogę przeszedł i dochodzi do wniosku, że było warto. W tym momencie możesz pokazać jak bardzo zmieniło się życie bohatera historii względem początku historii.
- Morał – każda dobra historia ma morał. Nie bój się wypowiedzieć go na głos.
Prawda, że storytelling jest prosty? Wystarczy 9 punktów do tego, aby stworzyć kapitalną hollywoodzką produkcję lub hollywoodzkiego gniota. Te dwa obrazy łączy jedno: ten sam schemat podróży bohatera.
Storytelling w popkulturze
Jeszcze raz dokładnie przypatrz się 9 punktowej podróży bohatera. Wiem, że tego nie zrobiłeś. Trudno. Natomiast chciałbym razem z Tobą przejść przez wszystkie punkty na podstawie konkretnego filmu – Shreka. Jest to bajka, która niewątpliwie przeszła do historii kina za sprawą… prostej opowieści, która jest doskonale opakowana. Tak więc przeanalizujmy ją wspólnie.
ŚWIAT: Na początku dowiadujemy się, że Shrek jest ogrem. Mieszka sam na swoim bagnie i czuje się z tym dobrze.
WEZWANIE DO DZIAŁANIA: Na jego bagno przychodzą setki postaci, bo uciekają przed złym Lordem Farquaadem. Shrek chce ich przegonić i mieć święty spokój, ale oni mimo tego nie odchodzą. Postanawia udać się do Farquaada i porozmawiać o prawie do swojej ziemi.
ŻYCZLIWY OPIEKUN: W trakcie tej podróży towarzyszy mu sympatyczny Osioł, którego przedstawiać nikomu nie trzeba.
PRZEKROCZENIE PROGU: Farquaad proponuje Shrekowi układ. Jeśli Shrek uwolni królewnę Fionę to Lord da mu prawo do ziemi. Shrek się zgadza.
PRÓBY: Droga jest długa i żmudna. Ale najtrudniejsze dopiero przed nimi! Shrek i Osioł walczą nie tylko ze starym mostem i labiryntami w zamku, ale także ze smoczycą.
DRUŻYNA: Po uwolnieniu Fiony, Shrek, Osioł i królewna stanowią zespół. Razem zmagają się ze smoczycą i udają się w podróż powrotną.
ŚWIĘTY GRAAL: Momentów przełomowych w bajce jest kilka. Jednym z nich jest wbicie miecza przez Shreka pośród łańcuchów, aby poskromić smoczycę. Innym momentem jest przyznanie się do tego, że Shrek kocha Fionę i wyznanie jej miłości podczas ceremonii ślubu Farquaada z królewną.
POWRÓT DO ŚWIATA: Shrek wraca na swoje bagno razem z Fioną. Są szczęśliwi i mają spokój… No prawie
MORAŁ: Jak to bywa w bajkach tego typu morałów jest kilka. Pierwszym jest to, że dzięki pracy zespołowej można uporać się z największymi problemami. Drugim jest fakt, że prawdziwa miłość zwycięża wszystko.
Chciałbym w tym momencie zobaczyć Twoją minę. Jeśli nigdy nie słyszałeś o technice „podróż bohatera” to zapewne w tym momencie przecierasz oczy ze zdziwienia, że jest ona tak łatwo wykorzystywana w bajkach i filmach.
Ale to nie wszystko!
Pomyśl o swoim ulubionym filmie. Matrixie, Harrym Poterze, Władcy Pierścieni czy Jamesie Bondzie… Każdy z nich zawiera podróż bohatera.
Podróż bohatera na co dzień
Jeśli chcesz tworzyć lepsze prezentacje, strony sprzedażowe czy planować ciekawsze wystąpienia – skorzystaj z tej techniki. Storytelling działa!
Jest ona prosta, przejrzysta i łatwa do wykorzystania w odniesieniu do przeróżnych historii. Nieważne czy chcesz opowiedzieć o tym jak schudłeś 20 kg, założyłeś dobrze prosperującą firmę czy pierwszy raz przewijałeś dziecko. Podróż bohatera sprawdza się w każdej historii.
Jeśli masz chwilę to zrób JEDNO ćwiczenie. Pomyśl o jednej historii, której byłeś bohaterem. Nieistotne jest to czy było to wczoraj czy 10 lat temu. Następnie weź kartkę i długopis albo otwórz Worda i zapisz tę historię zgodnie z 9-punktowym schematem. To uruchomi Twoją wyobraźnię i kreatywność.
Dzięki temu zobaczysz jakie to jest proste i być może już nigdy się nie rozstaniesz z tą techniką, używając ją podczas wystąpień, sprzedaży czy spotkań z przyjaciółmi.
Jeżeli chcesz lepiej poznać storytelling to posłuchaj jednego z odcinków PANDORY ROZWOJU.
Miłego dnia,
Dawid Świstek
